پیشتر و در زمانی که تکنولوژی با سرعت کمتری توسعه مییافت، ضرورتی ایجاب نمیکرد که افراد خود را با آن منطبق کنند، اما امروزه با پیشرفتهای روزافزون در زمینههای مختلف تکنولوژیک و ورود لوازم مرتبط با فناوریهای نوین به اجتماعات و تأثیر پذیرفتن جوامع از تکنولوژیهای نوین، لزوم آشنایی با تکنولوژیهای مدرن بیش از پیش آشکار میشود.
هماکنون بخشی از ارتباطات میان افراد در محیطهای کاری و اجتماعی و میان دوستان از طریق محیط وب و بهطور مجازی انجام میشود و درصورت لزوم نیز تلفن همراه برای مکالمات یا ارسال پیامکها مورد استفاده قرار میگیرد. از دیگر سو، فناوری بانکداری الکترونیک و خرید و فروش و معاملات الکترونیک نیز جای مبادلات تجاری سنتی را میگیرند و بدین ترتیب استفاده از لوازم تکنولوژیک فراگیر میشود؛ اما در این میان مشکلاتی بروز پیدا کرده است. در حالی که نسل جدید خود را بهطور روزمره با تکنولوژیهای روز وفق میدهد، بسیاری از افراد میانسال و مسن که در گروه نسلهای قبلیتر قرار میگیرند همچنان با تکنولوژیهای روز و بسیاری از اصطلاحات مرتبط با این تکنولوژیها بیگانهاند و نتوانستهاند بهخود بقبولانند که برای زندگی در جوامع امروزی نیازمند فراگیری نحوه استفاده از تکنولوژیهای مدرن هستند.
عدمفراگیری استفاده از فناوریهای روز، سبب ایجاد شکاف میان نسلهای قدیم و جدید شده است. اکنون دیگر پدران و مادران یا مادربزرگها و پدربزرگها نمیتوانند بهراحتی گذشته با فرزندان و نوادههای خود ارتباط برقرار کنند زیرا اکنون تنها بحث بر سر تفاوت نسلی و سنی نیست بلکه فراتر از آن، بحث بر سر بهروزبودن و تکنولوژیک بودن است.
کارشناسان معتقدند که برای حضور فعالانه نسلهای بزرگتر در جوامع و ایجاد ارتباط بهتر میان این نسلها با نسلهای جدید، ترغیب و تشویق افراد میانسال و مسن به یادگیری فناوریهای روز ضروری است. از سویی دیگر پزشکان نیز معتقدند که فراگیری فناوریهای روز و در کل روزآمد شدن میتواند از ابتلای افراد مسن به افسردگی و بیماریهای خطرناکی مانند آلزایمر جلوگیری کند.آشنایی بزرگسالان با فناوریهای نوین از دیگر سو سبب میشود سبک زندگی آنها عوض شده و با ورود به دنیای مجازی کمتر احساس تنهایی کنند و خود را بخشی از جامعه در حال توسعه بینند؛ این مسئله سبب خواهد شد تا بزرگسالان و افراد مسن حس کنند که روح جدیدی به کالبد آنها دمیده شده و تولدی دوباره یافتهاند.
البته طی سالهای اخیر تحولاتی در زمینه نگرش افراد مسن به فناوریهای روز صورت پذیرفته و افراد بزرگسال به این نتیجه رسیدهاند که فناوریهای روز میتواند به آنها کمک کند تا به زندگی بازگردند. با این حال افراد مسن از این مسئله گلایهمند هستند که شرکتهای کامپیوتری به نیاز این افراد توجهی نمیکنند و اطلاعرسانی قابل فهمی در مورد تکنولوژی کامپیوتر برای آنها صورت نمیگیرد. به همین دلیل تنها یک پنجم افراد میانسال پیگیر جدیدترین اخبار مربوط به تکنولوژی هستند.
البته نظرسنجیهای شرکتهای کامپیوتری حاکی از آن است که کامپیوتر در زمینه سلامت و درمان افراد سالمند نقش تعیینکنندهای دارد. بیش از دو سوم افرادی که در این نظرسنجیها شرکت کردهاند معتقدند که استفاده از تکنولوژی تأثیر مثبتی در زندگی آنها داشته است.
یک پیرزن ۶۸ساله، ضمن تأیید این مسئله که فناوریهای نوین در زمینه حفظ سلامت و درمان افراد مسن نقش تعیینکننده دارد، درباره نحوه آشنایی خود با کامپیوتر و دنیای مجازی میگوید: پس از اینکه شوهرم فوت کرد، فرزندانم برایم یک کامپیوتر خریداری کردند که این کامپیوتر متصل به اینترنت بود. در واقع بهدلیل کار با کامپیوتر هرگز احساس تنهایی نمیکنم چون با اعضای خانوادهام در سراسر جهان ارتباط برقرار میکنم، همچنین از طریق اینترنت دوستان دوران مدرسهام را که ۳۰سال از آنها بیخبر بودم پیدا کردهام.
جالب اینکه ۵۰درصد از افراد بالای ۵۰سال در بیشتر نظرسنجیها اعلام کردهاند که زندگی بدون کامپیوتر و اینترنت برای آنان طاقتفرسا خواهد بود. همچنین ظهور خطوط پرسرعت اینترنت باعث شده تا افراد سالمند بسیار سریعتر در اینترنت به گشتوگذار بپردازند و در مدت زمان کوتاهی فیلم، موسیقی و بازیهای کامپیوتری را دانلود کنند.
در گذشته افراد سالخورده در اوقات بیکاری خود به تماشای تلویزیون میپرداختند اما هماکنون ۴۰ درصد افرادی که از خطوط اینترنت پرسرعت برخوردارند به جای تماشای تلویزیون، به کار با اینترنت میپردازند.
یک کارشناس حوزه وب میگوید: افراد سالمند از طریق اینترنت اطلاعات ارزشمندی در مورد موضوعات پزشکی و خدمات مختلف اجتماعی پیدا کرده و ارتباط خوبی با دوستان و سایر اعضای خانواده برقرار میکنند. با این حال برای کوتاه کردن فاصله دیجیتال میان افراد سالمند و نسل جوان باید آنها را آموزش داد و اطلاعات را با زبان سادهتر برایشان عرضه کرد.
در واقع عزمی جدی میطلبد تا در گستره ملی زمینه برای تشویق و ترغیب افراد مسن به استفاده از فناوریهای روز فراهم شود. این امر همچنین نیازمند بسترسازی برای انجام تبلیغات آموزشی جهت جذب و ترغیب افراد مسن به استفاده از تکنولوژیهای روز و نیازمند همیاری و همکاری اعضای جوانتر خانوادهها در زمینه آموزش نحوه استفاده از تکنولوژیهای روز به بزرگسالان در منزل است.
در واقع جوانان با گشودن راههای جدید در زمینه آموزش تکنولوژیهای نوین پیش پای والدین خود میتوانند بخشی از زحماتی که والدین برای آنها در دوران کودکی و نوجوانی کشیدهاند را جبران کنند. آموزش نسل جوان به نسل بزرگسال و مسن نیز میتواند خودبهخود شکاف ایجاد شده را پر کند و این دو نسل را بیش از گذشته به یکدیگر نزدیک کند.